Eliminacja i reguła Zajcewa. Odróżnianie węglowodorów nasyconych od nienasyconych. Węglowodory cykliczne. 3 probówek. Wzory półstrukturalne i szkieletowe węglowodorów cyklicznych. Otrzymywanie węglowodorów cyklicznych. Reakcje węglowodorów cyklicznych. Izomery i izomeria geometryczna (cis i trans) 6 probówek. Stężeniowa stała równowagi reakcji CO(g) + H 2 O(g) ⇌ H 2 (g) + CO 2 (g) w warunkach prowadzenia procesu wynosi 1. Oblicz, ile moli wodoru znajdowało się w reaktorze po osiągnięciu stanu równowagi przez układ. Zacznijmy standardowo od ustalenia ilości reagentów na początku reakcji. W zadania jest napisane, ze stosunek masowy W tej reakcji, woda przekazuje jeden ze swoich protonów do amoniaku. Po przekazaniu protonu, woda staje się wodorotlenkiem, OH − ‍ . Ponieważ woda w tej reakcji przekazuje proton, pełni rolę kwasu Brønsteda-Lowry'ego. Amoniak przyjmuje proton od wody i tworzy jon amonowy, NH 4 + ‍ . Dlatego amoniak pełni rolę zasady Brønsteda Matura Kwiecień 2018, Poziom Rozszerzony (Szczypiński), Formuła od 2015 - Zadanie 29. (2 pkt) Narysuj wzór (strukturalny, półstrukturalny, taflowy, Fischera itd.) Rysunek poniżej przedstawia krzywą miareczkowania (25 o C) 0,02-molowego roztworu kwasu benzoesowego przy użyciu roztworu wodorotlenku sodu o stężeniu równym 0,1 mol·dm 10. Stała równowagi reakcji H2 + Cl2 = 2 HCl w pewnej temperaturze wynosi Kp = 1 Wyznaczyć skład mieszaniny w stanie równowagi w % obj. wiedząc, że mieszanina wyjściowa zawierała 2 l H2 i 3 l Cl2 Zbiornik o powierzchni 20m2 i wysokości 4 m zawiera powietrze. Ile ciepła potrzeba Mechanizmy reakcji i równanie kinetyczne. Procesy równowagowe. 6 probówek. Równowaga chemiczna i stężeniowa stała równowagi. Obliczanie stężeniowej stałej równowagi 1. Obliczanie stężenia początkowego substratów. Obliczanie stężeniowej stałej równowagi 2. Obliczanie stężeń równowagowych substratów. Zadanie maturalne. . Kategoria: Kinetyka chemiczna Napisane przez: Zadania dotyczą obliczeń związanych z równaniem kinetycznym. Polecam do nauki przed sprawdzianem, oraz przed maturą. Podstawowe wiadomości do zrozumienia tematu: Załóżmy, że mamy reakcję: A + 2 B = C + D Równanie kinetyczne przyjmuje wówczas postać: V = k * [A][B]² k – stała szybkości reakcji [A] – stężenie molowe substratu A [B] – stężenie molowe substratu B Jak obliczyć rząd reakcji: Rząd reakcji jest to suma wykładników potęg w równaniu kinetycznym. n = 1 + 2 = 3 rząd reakcji Zadanie 1 Dana jest reakcja: A + B = C + D Oblicz rząd reakcji. Odpowiedź Równanie kinetyczne przyjmuje postać: V = k * [A]¹[B]¹ = k * [A][B] Rząd reakcji jest to suma wykładników potęg w równaniu kinetycznym: n = 1 + 1 = 2 rząd reakcji Zadanie 2 Oblicz szybkość reakcji syntezy amoniaku: N₂ + 3 H₂ = 2 NH₃ wiedząc, że stężenie [N₂] wynosi 0,2 mol/dm3, oraz [H₂] wynosi 0,5 mol/dm3, a stała szybkości reakcji wynosi 1. Odpowiedź Równanie kinetyczne przyjmuje postać: V = k * [N₂]¹[H₂]³ = k * [N₂][H₂]³ Obliczamy szybkość reakcji: V = 1 * [0,2] * [0,5]³ = 0,025 mol/(dm3 * s) Zadanie 3 Szybkość reakcji syntezy jodowodoru w reaktorze o objętości 2 dm3 wynosi 0,024 mol/(dm3 * s). Do reakcji użyto 0,3 mola wodoru, oraz 0,32 mola jodu. Oblicz stałą szybkości reakcji. Odpowiedź Synteza jodowodoru: H₂ + I₂ = 2 HI Równanie kinetyczne przyjmuje postać: V = k * [H₂][I₂] Obliczamy stężenia molowe substratów: [math][H_{2}] = \frac{0,3}{2} = 0,15 \ mol/dm3 \newline [I_{2}] = \frac{0,32}{2} = 0,16 \ mol/dm3[/math] Obliczamy stałą szybkości reakcji na podstawie równania kinetycznego. 0,024 = k * 0,15 * 0,16 0,024 = k * 0,024 k = 1 Zadanie 4 W naczyniu o objętości 6 dm3 zachodzi reakcja chemiczna: 2 AB = A₂ + B₂ Oblicz liczbę moli substratu wprowadzonego do naczynia, wiedząc że stała szybkości reakcji wynosi 1, a szybkość reakcji wynosi 0,25 mol/(dm3 * s) Odpowiedź Równanie kinetyczne przyjmuje postać: V = k * [AB]² Obliczamy stężenie molowe substratu: 0,25 = 1 * x² x = 0,5 mol/dm3 Obliczamy liczbę moli: n = 0,5 * 6 = 3 mole AB Zadanie 5 W reaktorze o objętości 1 dm3 stężenie azotu wynosi 0,6 mol/dm3, stężenie wodoru wynosi 1,5 mol/dm3, oraz stała szybkości reakcji wynosi 1. Oblicz szybkość reakcji syntezy amoniaku w momencie, gdy przereagowało 60% azotu. Odpowiedź Synteza amoniaku: N₂ + 3 H₂ = 2 NH₃ Równanie kinetyczne przyjmuje postać: V = k * [N₂][H₂]³ Obliczamy ile moli azotu bierze udział w reakcji: 60% = 0,6 0,6 * 0,6 = 0,36 moli azotu bierze udział w reakcji [N₂] = 0,6 – 0,36 = 0,24 mol/dm3 Z reakcji wynika, że 1 mol azotu reaguje z 3 molami wodoru, zatem przereaguje 3 * 0,36 = 1,08 mola wodoru [H₂] = 1,5 – 1,08 = 0,42 mol/dm3 Obliczamy szybkość reakcji: V = 1 * [0,24][0,42]³ = 0,0178 mol/(dm3 * s) UWAGA! Objętość reaktora wynosi 1 dm3, zatem zgodnie ze wzorem na stężenie molowe liczba moli wynosi tyle samo, co stężenie. Zadanie 6 Przeprowadzono reakcję chemiczną: … A + … B = C + D Ustal i wpisz do równania reakcji współczynniki stechiometryczne wiedząc, że stała szybkości reakcji wynosi 1. Odpowiedź Równanie kinetyczne przyjmuje postać: [math]V = k * [A]^{\alpha}[B]^{\beta}[/math] Naszym zadaniem jest obliczenie α oraz β. Wybierzmy takie stężenia, które się skrócą i pozostanie jedna niewiadoma: [math]\frac{4x}{x} = \frac{1 * 0,2^{\alpha} * 0,1^{\beta}}{1 * 0,1^{\alpha} * 0,1^{\beta}} \newline 4 = 2^{\alpha} \newline \alpha = 2 \newline \frac{2x}{x} = \frac{1 * 0,1^{\alpha} * 0,2^{\beta}}{1 * 0,1^{\alpha} * 0,1^{\beta}} \newline 2 = 2^{\beta} \newline \beta = 1[/math] Równanie kinetyczne przyjmuje postać: V = k * [A]²[B] Reakcja chemiczna: 2 A + B = C + D Zadanie 7 Dana jest reakcja: 2 A + B = C + D Oblicz jak zmieni się szybkość reakcji, gdy stężenia substratów wzrosną dwukrotnie. Odpowiedź Równanie kinetyczne przyjmuje postać: V₁ = k * [A]²[B] Po zmianie stężenia substratów: V₂ = k * [2 * A]² * [2 * B] V₂ = 8 * k * [A]²[B] V₂ = 8V₁ Szybkość reakcji wzrośnie 8-krotnie. Zadanie 8 Dana jest reakcja: A + 2 B = C + D Oblicz jak zmieni się szybkość reakcji, gdy ciśnienie substratów zmaleje 3-krotnie. Odpowiedź Równanie kinetyczne przyjmuje postać: V₁ = k * [A][B]² Ciśnienie jest wprost proporcjonalne do stężenia, zatem gdy rośnie ciśnienie – rośnie również stężenie. Po zmianie ciśnienia substratów: [math]V_{2} = k * [\frac{1}{3} * A] * [\frac{1}{3} * B]^{2} \newline V_{2} = \frac{1}{27} * k * [A][B]^{2} \newline V_{2} = \frac{1}{27} V_{1}[/math] Szybkość reakcji zmaleje 27-krotnie. Zadanie 9 Dana jest reakcja syntezy amoniaku: N₂ + 3 H₂ = 2 NH₃ Oblicz jak zmieni się szybkość reakcji, gdy objętość substratów zmaleje 2-krotnie. Odpowiedź Równanie kinetyczne przyjmuje postać: V₁ = k * [N₂][H₂]³ Objętość jest odwrotnie proporcjonalna do stężenia, zatem gdy rośnie objętość – maleje stężenie. Po zmianie objętości substratów: V₂ = k * [2 * N₂] * [2 * H₂]³ V₂ = 16 * k * [N₂][H₂]³ V₂ = 16V₁ Szybkość reakcji wzrośnie 16-krotnie. Zbiór zadań maturalnych:kinetyka chemiczna zadaniaszybkosc reakcji zadaniakinetyka zadania W tym pakiecie otrzymasz najważniejsze tematy, czyli takie, które najczęściej pojawiały się na maturach i za które można było zdobyć najwięcej punktów. Będziesz mieć dostęp do 11 lekcji gdzie omawiana jest teoria i zadania oraz 6 lekcji w całości poświęconych zadaniom maturalnym. Dodatkowo otrzymasz prezentacje, analizę matur oraz listę arkuszy maturalnych wraz z odpowiedziami. Wszystko w jednym miejscu! Oto lista lekcji w ramach pakietu: Teoria i przykłady zadań: 1. Elektroujemność. Wiązania chemiczne i oddziaływania międzycząsteczkowe 2. Stopień utlenienia. Hybrydyzacja i kształt cząsteczek 3. Rozpuszczalność i hydraty 4. Stechiometria reakcji chemicznych 5. Równowaga reakcji chemicznych 6. Równowagi w roztworach kwasów i zasad 7. Równowagi w wodnych roztworach soli 8. Równowagi w roztworach elektrolitów 9. Wstęp do chemii organicznej. Węglowodory 10. Chlorowcopochodne węglowodorów. Typy i mechanizmy reakcji 11. Przegląd i planowanie doświadczeń Praktyka – same zadania: 1. Obliczenia stechiometryczne 2. Szybkość i równowaga reakcji chemicznej 3. Stała i stopień dysocjacji, Skala pH, Hydroliza soli 4. Hydrydyzacja i kształt cząsteczek, Moment dipolowy 5. Reakcje grup funkcyjnych 6. Interpretacja i analiza doświadczeń, równowaga reakcji chemicznej Zamów pakiet teraz, skorzystaj z promocyjnej ceny i ucz się w najwygodniejszy dla siebie sposób! Przejdź do zawartości Ile dni do matury?KontaktMoje kontoKoszyk Kursy WideoKursy E-bookKorepetycjeFiszkiNotatki i ZadaniaO NasBlog Związki nieorganiczne część Tomkowski2021-09-18T15:02:38+02:00 Zadania maturalne z Chemii Tematyka: tlenki, wodorotlenki, kwasy, sole; charakterystyczne reakcje, właściwości i otrzymywanie. Zadania pochodzą z oficjalnych arkuszy maturalnych CKE, które służyły przeprowadzaniu majowych egzaminów. Czteroznakowy kod zapisany przy każdym zadaniu wskazuje na jego pochodzenie: S/N – „stara”/”nowa” formuła; P/R – poziom podstawowy/rozszerzony; np. 08 – rok 2008. Zbiór zadań maturalnych w formie arkuszy, możesz pobrać >> TUTAJ 6,8 przyjmuje barwę czerwoną. W roztworach o 5,2 < pH < 6,8 barwi się na kolor pośredni między żółtym a czerwonym (różne odcienie barwy pomarańczowej). Do probówki wprowadzono wybrany odczynnik z dodatkiem czerwieni bromofenolowej, a następnie dodano nadmiar stałego tlenku baru, dokładnie mieszając jej zawartość. Zaobserwowano, że dodany tlenek baru roztworzył się całkowicie, a powstały w probówce klarowny roztwór zmienił zabarwienie. Uzupełnij poniższy schemat wykonania doświadczenia. Wpisz wzór odczynnika wybranego spośród następujących: Napisz, jakie było zabarwienie zawartości probówki przed wprowadzeniem tlenku baru i po jego wprowadzeniu do roztworu znajdującego się w probówce. Zadanie 189. (NR16) Jednym z tlenowych kwasów siarki jest kwas trioksotiosiarkowy (nazwa zwyczajowa: kwas tiosiarkowy) o wzorze H2S2O3. Anion S2O32− (tiosiarczanowy) ma strukturę analogiczną do struktury jonu siarczanowego(VI), z tą różnicą, że zamiast jednego atomu tlenu zawiera atom siarki. Centralnemu atomowi siarki w jonie S2O32− odpowiada stopień utlenienia (VI), a skrajnemu – stopień utlenienia (–II). Kwas tiosiarkowy jest substancją nietrwałą, trwałe są natomiast sole tego kwasu – tiosiarczany. Spośród tych soli największe znaczenie ma tiosiarczan sodu – zwykle występujący jako pentahydrat o wzorze Na2S2O3 · 5H2O. Znajduje on zastosowanie w przemyśle włókienniczym jako substancja służąca do usuwania resztek chloru używanego do bielenia tkanin. Podczas zachodzącej reakcji chlor utlenia jony S2O32− do jonów siarczanowych(VI). W przemianie tej udział bierze również woda. Napisz w formie jonowej z uwzględnieniem liczby oddawanych lub pobieranych elektronów (zapis jonowo-elektronowy) równanie reakcji redukcji i równanie reakcji utleniania zachodzących podczas procesu usuwania resztek chloru użytego do bielenia tkanin za pomocą jonów tiosiarczanowych. Uwzględnij, że w przemianie bierze udział woda. Napisz w formie jonowej skróconej sumaryczne równanie opisanej reakcji usuwania chloru. Zadanie 190. (NR16) Przeprowadzono doświadczenie, podczas którego do 10 cm3 wodnego roztworu wodorotlenku sodu dodawano kroplami wodny roztwór pewnego elektrolitu o stężeniu cm = 0,1 mol · dm–3, mierząc pH mieszaniny reakcyjnej. Przebieg doświadczenia zilustrowano schematem. Opisane doświadczenie jest przykładem miareczkowania alkacymetrycznego (kwasowo-zasadowego), które polega na dodawaniu z biurety roztworu, nazywanego titrantem, do kolby z próbką, nazywaną analitem. W miareczkowaniu wykorzystuje się stechiometryczną zależność między substancjami obecnymi w analicie i titrancie. Uzupełnij poniższe zdania. Podkreśl właściwy odczyn roztworu, a w miejsca kropek wpisz odpowiednie wzory związków. Można stwierdzić, że otrzymany roztwór, który powstał po zmieszaniu roztworów zawierających stechiometryczne ilości reagentów, miał odczyn (kwasowy / obojętny / zasadowy) oraz że analitem był wodny roztwór …………………………. . Informacje te pozwalają na jednoznaczny wybór spośród wodnych roztworów elektrolitów: HCOOH (aq), CH3COOH (aq), HCl (aq), NH3 (aq), NaOH (aq) związku, którego wodny roztwór pełnił podczas opisanego doświadczenia funkcję titranta. Związek ten ma wzór …………………………………………… . Na podstawie analizy wykresu określ, jaką barwę przyjąłby żółty uniwersalny papierek wskaźnikowy, gdyby podczas przeprowadzanego doświadczenia został on zanurzony w roztworze, do którego dodano: 5 cm3 , 10 cm3 oraz 15 cm3 titranta. Aby roztwór przewodził prąd elektryczny, muszą być w tym roztworze obecne jony. Im większa jest ich ruchliwość, tym przewodnictwo jest większe. Dwa najbardziej ruchliwe jony to kationy wodorowe (H+ ) i aniony wodorotlenkowe (OH– ).Ruchliwość innych jonów jest znacznie mniejsza. Gdy analizuje się ruchliwość jonów obecnych w roztworze w danym momencie opisanego miareczkowania, można przewidzieć, jak zmienia się jego przewodnictwo (inne czynniki można tu pominąć). Zaznacz poprawne dokończenie zdania. W miarę dodawania titranta do wodnego roztworu wodorotlenku sodu zarówno pH, jak i przewodnictwo roztworu rosną. pH roztworu rośnie, a przewodnictwo roztworu maleje. pH roztworu maleje, a przewodnictwo najpierw maleje, a potem rośnie. pH roztworu maleje, a przewodnictwo najpierw rośnie, a potem maleje. Zadanie 191. (NR16) W wyniku niektórych reakcji chemicznych powstają mieszaniny niejednorodne. Zaprojektuj doświadczenie prowadzące do powstania niejednorodnej mieszaniny, w której skład wchodzi wodny roztwór kwasu siarkowego(VI). Uzupełnij schemat doświadczenia. Wybierz i zaznacz po jednym wzorze odczynnika w zestawach I i II. Opisz obserwowane zmiany zawartości probówki podczas przeprowadzonego doświadczenia przy założeniu, że reagentów użyto w ilościach stechiometrycznych (należy opisać wygląd zawartości probówki przed dodaniem odczynnika z zestawu I oraz po zajściu reakcji chemicznej). Napisz w formie jonowej skróconej równanie reakcji zachodzącej podczas przeprowadzonego doświadczenia przy założeniu, że reagentów użyto w ilościach stechiometrycznych. Podaj nazwę metody, którą należy zastosować w celu wyodrębnienia wodnego roztworu kwasu siarkowego(VI) z mieszaniny poreakcyjnej. Zadanie 192. (NR16) Przeprowadzono doświadczenie zilustrowane poniższym schematem. Powstanie malinowego zabarwienia roztworu zaobserwowano tylko w jednej probówce, a pH wodnego roztworu w probówce, w której nie uzyskano malinowego roztworu, było mniejsze od 7. Napisz w formie jonowej równanie procesu decydującego o odczynie wodnego roztworu tej soli, po której wprowadzeniu do probówki z wodą i fenoloftaleiną nie uzyskano malinowego roztworu. Z dwóch jonów: PO3-4 i H2PO–4 , tylko jeden może pełnić zarówno funkcję zasady Brønsteda, jak i funkcję kwasu Brønsteda. Wybierz ten jon. Uzupełnij podane poniżej zapisy, tak aby otrzymać dwa równania reakcji (w środowisku kwasowym i zasadowym) z udziałem wybranego jonu. Zadanie 193. (NR16) Iloczyn rozpuszczalności Ks soli i wodorotlenków jest stałą równowagi dynamicznej, jaka ustala się między nasyconym roztworem substancji a jej osadem. W poniższej tabeli zestawiono wartości iloczynu rozpuszczalności trzech trudno rozpuszczalnych w wodzie soli srebra w temperaturze 298 K. W probówce umieszczono 3 cm3 wodnego roztworu azotanu(V) srebra o stężeniu 0,1mol*dm-3. Następnie przygotowano trzy odczynniki: − wodny roztwór chlorku potasu o stężeniu 0,1mol*dm-3 − wodny roztwór bromku potasu o stężeniu 0,1mol*dm-3 − wodny roztwór jodku potasu o stężeniu 0,1mol*dm-3 Wybierz odczynnik, którego dodanie do roztworu azotanu(V) srebra w ilości stechiometrycznej spowoduje, że stężenie jonów Ag+ w roztworze po reakcji będzie najmniejsze. Uzupełnij schemat doświadczenia – wpisz nazwę wybranego odczynnika. Uzasadnij swój wybór. Zadanie 194. (NR16) W celu zbadania efektu cieplnego reakcji chemicznych przeprowadzono cztery doświadczenia oznaczone numerami I–IV. Mieszano po 100 cm3 wodnych roztworów substancji, wymienionych w odpowiednich wierszach tabeli, o stężeniu molowym 3 0,2 mol dm− ⋅ i o początkowej temperaturze równej 25 ºC. Następnie zmierzono temperaturę każdej z otrzymanych mieszanin. Zaobserwowano, że w każdym doświadczeniu temperatura uzyskanych mieszanin była wyższa niż temperatura użytych roztworów i że przyrost temperatury ΔT w niektórych doświadczeniach był taki sam. Napisz w formie jonowej równanie reakcji ilustrujące przemiany, które dokonały się podczas doświadczenia oznaczonego numerem III. Napisz numery wszystkich doświadczeń, w których zaobserwowany wzrost temperatury ΔT był jednakowy. Zadanie 195. (NR17) Reakcja syntezy amoniaku przebiega zgodnie z równaniem: W poniższej tabeli zestawiono wartości stałej równowagi reakcji syntezy amoniaku w różnych temperaturach. Przeanalizuj dane dotyczące syntezy amoniaku. Następnie uzupełnij zdania wyrażeniami spośród podanych poniżej. Zmaleje wzrośnie się nie zmieni Jeżeli w układzie będącym w stanie równowagi nastąpi wzrost temperatury w warunkach izobarycznych (p = const), to wydajność reakcji syntezy amoniaku ………………………………………. , natomiast przy wzroście ciśnienia w warunkach izotermicznych (T = const) wydajność tego procesu ………………………………………. . Jeżeli zmaleje temperatura w układzie, to szybkość reakcji syntezy amoniaku ………………………………………. . Zadanie 196. (NR17) Zaprojektuj doświadczenie, którym potwierdzisz, że w uzyskanej mieszaninie substancji stałych znajduje się węglan. Uzupełnij schemat doświadczenia – podkreśl wzór jednego odczynnika, którego dodanie (w nadmiarze) do mieszaniny znajdującej się w probówce doprowadzi do potwierdzenia obecności węglanu, oraz opisz zmiany możliwe do zaobserwowania w czasie doświadczenia. Zadanie 197. (NR17) Węglany w roztworach wodnych ulegają hydrolizie anionowej, która polega na dysocjacji zasadowej anionu, zgodnie z równaniem: Drugi etap hydrolizy polegający na reakcji jonu HCO3 − z wodą zachodzi w tak małym stopniu, że nie ma wpływu na pH roztworu. Dla przemiany zilustrowanej powyższym równaniem napisz wzory kwasów i zasad tworzących w tej reakcji sprzężone pary. Uzupełnij poniższą tabelę. Oceń, czy podwyższenie pH roztworu, w którym przebiegła reakcja zilustrowana powyższym równaniem, poskutkuje zmniejszeniem, czy – zwiększeniem stężenia anionów węglanowych CO2-3. Zadanie 198. (NR17) Przeprowadzono doświadczenie, którego przebieg zilustrowano na schemacie: Podczas przeprowadzonego doświadczenia zaobserwowano, że zawartość probówki I przybrała zabarwienie malinowe, a zawartość probówki II – czerwone. Uzupełnij poniższe zapisy, tak aby otrzymać w formie jonowej skróconej równania procesów zachodzących w probówkach I oraz II i decydujących o odczynie wodnych roztworów soli. Zadanie 200. (NR18) Kwas siarkowy(VI) w temperaturze pokojowej jest oleistą cieczą o gęstości prawie dwukrotnie większej niż gęstość wody. Czysty, bezwodny kwas siarkowy(VI) ulega częściowej autodysocjacji, dzięki czemu przewodzi prąd elektryczny. W wyniku reakcji kwasu siarkowego(VI) z wodorotlenkiem sodu, w której stosunek molowy substratów jest równy 1 : 1, powstaje wodorosiarczan(VI) sodu. Wodny roztwór wodorosiarczanu(VI) sodu charakteryzuje się kwasowym odczynem, ponieważ jony obecne w roztworze ulegają reakcji zgodnie z poniższym równaniem: Napisz równanie autodysocjacji kwasu siarkowego(VI) polegającej na przeniesieniu protonu z jednej cząsteczki H2SO4 do drugiej. W równaniu podkreśl wzór kwasu Brønsteda sprzężonego z cząsteczką H2SO4 jako zasadą Brønsteda. Zadanie 201. (NR18) Wartości pH wody oraz wodnych roztworów kwasów i wodorotlenków mogą ulegać znacznym zmianom podczas dodawania do nich mocnych kwasów lub zasad. Istnieją jednak roztwory, których pH zmienia się nieznacznie po dodaniu mocnego kwasu lub zasady na skutek reakcji składników roztworu z jonami wodorowymi lub jonami wodorotlenkowymi. Nazywamy je buforami pH. Buforowe właściwości mają roztwory zawierające sprzężoną parę kwas–zasada Brønsteda w podobnych stężeniach, np.: słaby kwas i jego sól z mocną zasadą, słabą zasadę i jej sól z mocnym kwasem, słaby kwas wieloprotonowy i jego wodorosól lub mieszaninę wodorosoli. Przykładem buforu pH jest bufor octanowy, który otrzymuje się przez rozpuszczenie w wodzie kwasu etanowego (octowego) i etanianu (octanu) sodu. Oceń, czy poniższe informacje są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli informacja jest prawdziwa, albo F – jeśli jest fałszywa. Jednym z buforów odpowiedzialnych za utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej krwi jest bufor fosforanowy, który można otrzymać przez rozpuszczenie dwóch wodorosoli kwasu ortofosforowego(V) w wodzie. Napisz w formie jonowej skróconej dwa równania reakcji ilustrujące działanie opisanego buforu fosforanowego. Przyjmij, że substraty reagują w stosunku molowym 1 : 1. Zadanie 202. (NR18) Do probówki z wodnym roztworem chlorku niklu(II) dodano nadmiar wodnego roztworu wodorotlenku sodu. Napisz w formie jonowej skróconej równanie reakcji otrzymywania wodorotlenku niklu(II) w sposób opisany powyżej. Określ charakter chemiczny (kwasowy, zasadowy, obojętny, amfoteryczny) wodorotlenku niklu(II). Zadanie 203. (NR18) Utlenianie wodorotlenku niklu(II) do wodorotlenku niklu(III) za pomocą chloranu(I) sodu przebiega w środowisku wodnym zgodnie ze schematem: Napisz w formie jonowej z uwzględnieniem liczby oddawanych lub pobieranych elektronów (zapis jonowo-elektronowy) równania procesów redukcji i utleniania zachodzących podczas opisanej reakcji. Określ stosunek molowy reduktora do utleniacza w tej reakcji. Zadanie 204. (NR18) Do probówki zawierającej zielony roztwór chlorku niklu(II) dodano wodny roztwór wodorotlenku sodu, a następnie – bezbarwny wodny roztwór chloranu(I) sodu – zgodnie ze schematem: Opisz wygląd zawartości probówki na początku doświadczenia oraz po reakcji I i po reakcji II. Uwzględnij rodzaj mieszaniny (roztwór, zawiesina) oraz jej barwę. Strona wykorzystuje pliki cookies, by działać prawidłowo oraz do celów analitycznych, reklamowych i społecznościowych. OK, Rozumiem Privacy Overview This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are as essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience. Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information. w temperaturze 800 K wynosi 0, zamkniętego reaktora o stałej objętości wprowadzono 2 mole CO2 i 2 mole H2. W reaktorze, w którym utrzymywano temperaturę 800 K, ustalił się stan równowagi opisanej reakcji. Na podstawie: W. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 1997, s. 144. Ten post jest zwieńczeniem całej serii dotyczącej równowagi chemicznej. Zakładam, że zapoznałeś się już z : ➤ Co to jest stan równowagi ? ➤ Stała równowagi ➤ Stała równowagi kiedy jest ciało stałe ➤ Tabelki jako klucz do rozwiązywania zadań z równowagi chemicznej 1. Obliczanie stałej równowagi To chyba najprostszy rodzaj zadania, ponieważ jest najmniej skomplikowany pod względem matematycznym. Jedziemy z maturalnymi zadaniami. 2017 czerwiec – poziom rozszerzony. Rozwiązanie : Wykresy zmiany stężenia (czy generalnie ilości) znamy już z kinetyki. Od razu widzimy, że związek X jest substratem, bo jego liczba moli się zmniejsza, natomiast Y oraz Z muszą być produktami, bo ich liczba moli się zwiększa. Widzimy, też że liczba moli produktu Y zwiększa się dwa razy szybciej niż dla produktu Z, czyli muszą powstawać w stosunku stechiometrycznym 2 : 1. Podobnie jest z substratem X, którego ilość zmniejsza się w tym samym tempie co zwiększa się ilość produktu Y, lub też dwa razy szybciej niż w porównaniu z produktem Z. Czyli równanie reakcji z zapisanym od razu wyrażeniem na stałą równowagi jest następujące : 2X ⇄ 2Y + Z Teraz wystarczy na wykresie ,,znaleźć stan równowagi” . Szukamy zatem takiego momentu, w którym stężenia reagentów przestały się zmieniać i widzimy, że stan równowagi ustalił się po 6 minutach. Odczytujemy liczby moli reagentów (oczywiście można je odczytać z dowolnego czasu od 6 minut wzwyż, bo i tak liczba moli się już nie zmienia). Przeliczamy to od razu na stężenia, ponieważ do stałej równowagi będziemy podstawiać właśnie stężenia! nX = 5 moli nY = 6 moli nZ = 3 mole Podstawiamy do wyrażenia na stałą równowagi i otrzymujemy wynik : I na zakończenie jeszcze rzut okiem na analizę wykresu : Analiza wykresu z zadania maturalnego. 2015 maj – poziom rozszerzony (stara matura). Tutaj ciekawym elementem jest to, że nie znamy początkowej ilości jodowodoru. Nie ma to jednak znaczenia, ponieważ wiemy jaki procent liczby moli HI uległ rozkładowi. Jako że stężenie jest proporcjonalne do liczby moli, możemy od razu ustalić, że stężenie HI również zmieniło się o 16,7%. Zatem najwygodniej założyć, że początkowe stężenie HI wynosiło 1 mol • dmー3 . Skoro 16,7% uległo przemianie, to w stanie równowagi zostało (100 – 16,7%) z 1 , czyli 0,833 mol • dmー3 HI. Konstruujemy tabelkę i lecimy z tematem : HIH2I2Stężeniena początku100Zmianastężeniaー 0,167 + 0,0835+ 0,0835Stężeniena końcu1 ー 0,167 = 0,8330,08350,0835Tabela stechiometrii podczas reakcji mocny kwas + mocna zasada Podstawiamy do wyrażenia na stałą równowagi i zadanie zrobione : 2. Obliczanie ilości reagentów w stanie równowagi To jest takie najbardziej klasyczne zadanie, które czasem będzie wymagało rozwiązania równania kwadratowego. 2016 czerwiec, poziom rozszerzony. Zadanie jest o tyle ,,trudne” , że tutaj nie ma podanej objętości i nie mamy jak obliczyć stężeń. Jednak okazuje się, że akurat dla takiej reakcji nie jest nam to potrzebne, ponieważ objętości się skrócą. Co ciekawe, wzorcowe rozwiązanie tego w ogóle nie ogarnia i od razu napierdzielają stężeniami, jakby nigdy nic. Udowodnienie tego, że objętość jest tutaj nieistotna, znajdziesz niżej [1]. Zerknij, bo błędów w rozwiązaniu jest tyle, jakby rozwiązywał to uczeń z podstawówki, a nie autor zadania. Robimy tabelkę : Wszystko już jasne, pozostała tylko matematyczna, ukochana zabawa! Z treści zadania wiemy, że stała równowagi wynosi 1 , wiec podstawiamy i liczymy : Możemy jeszcze raz wrócić do tabelki, aby obliczyć liczbę moli każdego reagenta (w ramach dodatkowego treningu) : CO2H2COH2OLiczba molina początku1500Zmiana liczbymoli ー 0,833ー 0,833+ 0,833+ 0,833Liczba moli na końcu0,1674,1670,8330,833Wracamy do tabelki, aby określić liczbę moli każdego reagenta. Pytanie w zadaniu brzmiało : jaki procent masy CO ulegnie przemianie. Uległo przemianie 0,833 mola, a na początku był 1 mol, czyli przemianie uległo 0,833 : 1 = 83,3 %. Ale stop, czemu obliczyliśmy to na molach, skoro pytanie było o procent masy [2] ? Jedziemy z następnym zadaniem. O dziwo, tutaj zostało już prawidłowo rozwiązane. 2018 czerwiec – poziom rozszerzony. Jedziemy z tabelką : Tutaj zaczyna się ciekawa sprawa, bo obliczając to równanie kwadratowe otrzymujemy dwa różne wyniki : Na spokojnie, parę oddechów. Nigdy, pamiętaj, nie może być sytuacji, że reakcja może się potoczyć na jakieś dwa różne sposoby, czyli że raz powstanie mi 0,9 mola wody, a drugi raz 4,43 mola. To nie loteria, to jest nauka! Zobacz, że startowaliśmy na początku z 1 mola CO2 . Gdyby wziąć za poprawny wynik x2 = 4,43 to wyszłoby, że po reakcji CO2 zostanie : 1 – 4,43 = – 3,43 mola! Nie możemy mieć nigdy liczby moli na minusie, bo to by oznaczał ujemną masę. A przecież nie da się pójść do sklepu i kupić np. minus pół kg chleba, prawda? W takim razie x = 0,9 mola. My mamy policzyć liczbę moli każdej substancji znajdującej się w reaktorze po ustaleniu się stanu równowagi opisanej reakcji. Wracamy do tabelki i wszystko będzie jasne : CO2H2COH2OLiczba molina początku1300Zmiana liczbymoli ー 0,9ー 0,9+ 0,9+ 0,9Liczba moli na końcu0,12,10,90,9Wracamy do tabelki, aby określić liczbę moli każdego reagenta. 3. Obliczanie ilości reagentów na początku reakcji Pewną reakcję estryfikacji można przedstawić z pomocą ogólnego schematu pokazanego poniżej : RCOOH + R’OH ⇄ RCOOR’ + H2O Stała równowagi tej reakcji wynosi K = 4. Do reakcji estryfikacji użyto równomolowej ilości kwasu karboksylowego oraz alkoholu. Ustalono, że w stanie równowagi stężenie estru wynosi 0,9 mol • dmー3. Oblicz początkowe stężenia obu substratów użytych do reakcji estryfikacji. Układ nie zawierał wody ani estru na początku reakcji. Rozwiązanie : RCOOHR’OHRCOOR’H2OStężeniena początkucc00Zmiana stężenia ー x ー x+x+ xStężenie w stanie równowagicー xc ー x0,90,9Wracamy do tabelki, aby określić liczbę moli każdego reagenta. Jak widzimy z tabelki x = 0,9 . Podstawiając to do stałego równowagi mamy : Tutaj znów wychodzą nam dwa rozwiązania : 0,45 lub 1,35 mol • dmー3 . My jednak już potrafimy radzić sobie z takimi przykładami. Gdyby stężenie wynosiło 0,45 na początku, to po odjęciu 0,9 wyszłoby ujemne stężenie, co jest niemożliwe. Czyli c = 1,35 mol • dmー3 [1] Nie wiem, może to celowy zabieg, aby maturzysta rozwiązujący arkusze z poprzednich lat po prostu musiał się bardziej napracować i coś doszukać/doczytać albo jest to efekt lenistwa. Tak czy inaczej, przedstawione oficjalne rozwiązanie jest tak naprawdę błędne : Fatalne maturalne rozwiązanie – czerwiec 2016 poziom rozszerzony, zadanie 7. Należy rozpocząć od udowodnienia, że w zadaniu można posługiwać się liczbą moli, zamiast stężeniami. W tym celu posługujemy się wzorem na stężenie molowe jako liczba moli podzielona na objętość. Objętości się skracają i otrzymujemy : Ok, teraz dopiero można zadanie rozwiązywać! [2] Oczywiście nie ma to znaczenia, ponieważ ilość moli jest wprost proporcjonalna do masy. Taka paplanina co prawda nie do końca może Cię przekonywać, więc najlepiej po prostu obliczyć masę CO na początku oraz tą, która uległa przemianie. Na początku był 1 mol co odpowiada 28 g CO, a przereagowało 0,833 mola, czyli 23,324 g. Liczymy jaki procent masy CO uległ przemianie :

stała równowagi reakcji zadania maturalne